Obraz starości w prozie Marii Kuncewiczowej
Książka dla mnie niezwykle ważna ze względów prywatnych i zawodowych…
Jest przykładem połączenia mojej pasji literackiej z zainteresowaniami naukowymi…
Bardzo długo nosiłam się z pomysłem napisania o starości, ale w taki sposób, by nie mówić o niej tylko od strony biologicznej, społecznej czy psychologicznej… bo akurat o tym napisano już dużo.
I znowu z pomocą przyszła mi literatura… bo jak się okazało, prawie nikt nie pomyślał o tych starcach, których postaci zostały opisane na stronach książek…
Jak to się stało, że akurat wybrałam prozę Marii Kuncewiczowej?
Przypadek… szczęśliwe zrządzenie losu… przeznaczenie… różnie mogłabym nazwać tamten moment.
Zaczęło się dosyć nietypowo… od zaprzyjaźnionej pani profesor dostałam egzemplarz pierwszego wydania książki Marii Kuncewiczowej pod tytułem „Listy do Jerzego”. Mało tego, książka była z autografem autorki!
Zaczęłam czytać i… przepadłam. Ta książka zmieniła mnie i moje podejście do życia. Pokazała czym jest życie, miłość, starość i wreszcie moment, kiedy człowiek zostaje na świecie całkiem sam i musi zmierzyć się ze wspomnieniami i swoją samotnością.
Na tamten moment o Marii Kuncewiczowej wiedziałam tylko tyle, że jest autorką „Cudzoziemki”, którą omawiałam na lekcjach języka polskiego w liceum.
Zaczęłam szukać informacji o tej niezwykłej pisarce oraz szukać jej książek. Okazało się, że są mało dostępne, więc przez kilka dni chodziłam do Biblioteki Narodowej, gdzie ukradkiem je czytałam.
Wtedy postanowiłam, że napiszę o starości właśnie w kontekście dzieł Marii Kuncewiczowej, bo jak się okazało, bardzo często w swoich tekstach podejmowała temat starości.
Zadanie było trudne, ponieważ siedzenie w Narodowej nie było najlepszym rozwiązaniem, a znalezienie książek Kucewiczowej w antykwariatach, aukcjach internetowych graniczyło z cudem.
Ale ten cud się zdarzył!
Idąc pewnego dnia z Narodowej w naprawdę kiepskim humorze i już prawie z pewnością, że tej książki nie napiszę, bo cały świat przeciwko mnie się buntuje… zaszłam do jednej z bibliotek na Mokotowie.
Moje serce stanęło!
Na półce „Książki do sprzedania za 1 zł” stały książki Marii Kuncewiczowej!
Na tej półce znalazłam prawie wszystkie książki autorstwa Marii Kuncewiczowej, wydane w pięknej oprawie przez wydawnictwo PAX (cała słynna seria). A najlepsze w tym wszystkim było to, że książki te można było kupić po 1 zł! Zakupiłam całą serię! Pani w bibliotece nieco dziwnie na mnie patrzyła, widząc na moje twarzy wielkie zdziwienie, a zarazem radość. Zdziwienie było tym większe, jak na okładce jednej z książek znalazłam dedykację i podpis samej autorki! Dokładnie z 23 kwietnia 1983r.!!! Zatem jestem szczęśliwą posiadaczką kolekcji książek Marii Kuncewiczowej!!! Szkoda tylko, że tak wspaniałe dzieła leżą zakurzone na bibliotecznych półkach, a jak już… sprzedaje się je za grosze! Dziwne to czasy dla książek…
Książkę napisałam 🙂
Spis treści:
W rozdziale I przedstawione zostały definicje pojęcia „starość” w odniesieniu do przyjętych norm społecznych, prawnych i kulturowych. Ukazanie procesu starzenia się w kontekście biologicznym, psychologicznym i socjologicznym pozwoliło określić zasadnicze cechy starości.
W ramach rozdziału II bardzo cenne wnioski przyniosła analiza obrazów starości i starców w historii i literaturze na przestrzeni wieków. We wszystkich epokach i kulturach pojawiła się dwoistość określenia starości, która jest źródłem mądrości, a zarazem niedołęstwa, doświadczenia i degradacji umysłowej, autorytetu i cierpienia. Literatura także dostarcza zróżnicowanych obrazów starości – często jest ukazywana jako szczególna łaska od Boga, niekiedy jako naturalny etap ludzkiego życia, ucieczka od przeszłości lub koniec wszystkiego, co człowiek dotychczas miał i robił. Popularne jest również przedstawianie starości w ujęciu satyrycznym oraz ukazywanie jej wszelkich wad. Powszechnym obrazem jest samotność starca pośród ludzi i jego smutna starość, niezrozumiała dla otaczającego go świata.
W rozdziale III autorka dla właściwego zrozumienia dzieł literackich Marii Kuncewiczowej wnikliwie ukazuje jej biografię, w szczególności wydarzenia przełomowe: dzieciństwo spędzone na obczyźnie; lata uniwersyteckie, małżeństwo i macierzyństwo; początki kariery literackiej, odkrycie Kazimierza Dolnego nad Wisłą i działalność w organizacjach literackich; publikacja „Cudzoziemki”; wybuch II wojny światowej i pierwsze lata na emigracji; wyjazd do Stanów Zjednoczonych i wykłady na Uniwersytecie w Chicago; powrót do Kazimierza Dolnego, śmierć męża i ostatnie lata życia.
W rozdziale IV autorka szukając obrazów starości w prozie Marii Kuncewiczowej poddała analizie jej wybrane dzieła: „Listy do Jerzego”, „Cudzoziemka”, „Dyliżans warszawski”, „Dwa księżyce”, „Fantomy”, „Natura”. Książka stanowi przyczynek do dalszych rozważań nad życiem i twórczością Marii Kuncewiczowej oraz wybranych motywów literackich obecnych w jej dziełach.
Dane szczegółowe:
Tytuł: Obraz starości w prozie Marii Kuncewiczowej
Data premiery: 25 października 2013
Wydawnictwo: Miniatura, Kraków
ISBN: 9788376065076
Liczba stron: 224
